Φιλολογική Βιβλιοθήκη | filologikosxoleio.gr
Related Articles
Το καλύτερο ελληνικό λεξικό της νέας ελληνικής τους τελευταίους δύο αιώνες. Ελεύθερη πρόσβαση σε pdf.
ΤΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
• Καρπός τής επιστημονικής γνώσης και πείρας του Γ. Μπαμπινιώτη, καθηγητή της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
• Το λεξικό που διαβάζεται και λύνει τις απορίες του αναγνώστη. Υπερβαίνει κατά πολύ τον τύπο ενός συνηθισμένου λεξικού, με χρήσιμες γλωσσικές πληροφορίες που για πρώτη φορά περιλαμβάνονται σε ελληνικό λεξικό. Πρόκειται για ειδικά Σχόλια και εποπτικούς Πίνακες που εξηγούν τη σωστή χρήση, τις σημασίες, την ορθογραφία, την ιστορία κ.λπ. των λέξεων της ελληνικής γλώσσας.
• Το λεξικό που δίνει την ετυμολογία όλων των λέξεων της Νέας Ελληνικής (συμπεριλαμβανομένων των τοπωνυμίων, ανθρωπωνυμίων κ.λπ.), με ετυμολόγηση και των λέξεων που προέρχονται από την αρχαία γλώσσα.
• Το εγκυρότερο λεξικό της γλώσσας μας, συντεταγμένο από ειδικούς (γλωσσολόγους), σύμφωνα με τις αρχές και τις μεθόδους τής σύγχρονης επιστημονικής λεξικογραφίας και με αξιοποίηση του υλικού του Γλωσσικού Αρχείου του Σπουδαστηρίου Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
• Το λεξικό με τον μεγαλύτερο πλούτο λέξεων, φράσεων, σημασιών και χρήσεων τής σύγχρονης γλώσσας, απαραίτητο σε κάθε Έλληνα: μαθητή, φοιτητή, επαγγελματία, επιστήμονα και γενικά σε κάθε ενδιαφερόμενο για την ελληνική γλώσσα.
Β’ Έκδοση – Β’ Ανατύπωση 2005 εμπλουτισμένη (2035 σελίδες)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Β’ ΕΚΔΟΣΗΣ
Από την επομένη τής κυκλοφορήσεως τής πρώτης έκδοσης τού παρόντος «Λεξικού τής Νέας Ελληνικής Γλώσσας», από τον Απρίλιο τού 1998, άρχισε η εργασία για την προετοιμασία τής δεύτερης έκδοσης, η οποία ολοκληρώθηκε στα τέλη τού 2001. Εκτός από τον όγκο τής δικής μας συγγραφικής εργασίας, πολλά χρειάστηκε ακόμη να γίνουν με τη βοήθεια πολλών, αφού το Λεξικό ως καταγραφή ενός ζωντανού, δυναμικού και εξελισσόμενου οργανισμού, ως καταγραφή τής γλώσσας των Ελλήνων, οφείλει να παρακολουθεί και να καταγράφει αδιαλείπτως τη δυναμική έκφραση τού προφορικού και γραπτού λόγου των ομιλητών τής ελληνικής γλώσσας. Και αυτό είναι έργο τιτάνειο, αλλά, ευτυχώς, όχι σισύφειο. Μπορούμε, μετά λόγου γνώσεως, να διαβεβαιώσουμε ότι η σύγχρονη γραπτή και προφορική έκφραση των Ελλήνων έχει αποτυπωθεί στην πραγματική της έκταση και, επιστημονικώς, με τον καλύτερο δυνατό και υπεύθυνο τρόπο μέσα στις σελίδες τού Λεξικού που κρατεί ο αναγνώστης στα χέρια του. Το παρόν Λεξικό, με τον τεράστιο μόχθο που καταβλήθηκε για την εκπόνησή του, με την επιστημονική εγκυρότητά του, με τη σύλληψη και την οργάνωση τού έργου μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια τής δομής του και, κυρίως, με την ποιότητα τής σύνταξης των λημμάτων του (ορισμών – παραδειγμάτων – σχολίων – πινάκων), καθιερώθηκε στη συνείδηση των Ελλήνων αναγνωστών και των ξένων μελετητών τής γλώσσας μας. Επιπλέον, έγινε απαραίτητο βοήθημα για όσους μιλούν και γράφουν την Ελληνική, καθώς και σταθερό σημείο αναφοράς, οσάκις γίνεται λόγος για την ορθότητα μιας σημασίας, για την ορθή γραφή μιας λέξης ή για το αν υπάρχει, αν λέγεται ή και πώς χρησιμοποιείται στον λόγο αυτή ή εκείνη η ελληνική λέξη. Το πραγματικό αυτό γεγονός δικαίωσε τον μόχθο και τις προσδοκίες τού συγγραφέα, αλλά γέννησε συγχρόνως σ’ αυτόν την υποχρέωση να συνεχίσει χωρίς καθυστέρηση την προσπάθεια συμπλήρωσης τού έργου με νέο λεξιλογικό υλικό για την επιδίωξη τής ακόμη μεγαλύτερης βελτίωσης τού έργου με νέες ή επιπρόσθετες λεξικογραφικές πληροφορίες. Η γενικότερη εκτίμηση των Ελλήνων αναγνωστών ότι το παρόν Λεξικό αποτελεί την πιο ζωντανή, πιστή και εύτολμη καταγραφή τής σύγχρονης πραγματικότητας τής ελληνικής γλώσσας μάς υποχρέωσε να συνεχίσουμε το έργο μας με αμείωτη ένταση, με συνεχή αναζήτηση ακόμη και μέχρι τη στιγμή που γράφονται οι γραμμές αυτές, μας οδήγησε δε να προστρέξουμε στις γνώσεις επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων για τον έλεγχο και την πληρότητα ορισμένων επιστημονικών ιδίως όρων. Έτσι, και από τη θέση αυτή επιθυμούμε να εκφράσουμε τις θερμές ευχαριστίες μας στους πανεπιστημιακούς καθηγητές και τους άλλους ειδικούς οι οποίοι συνέδραμαν το έργο μας με τον έλεγχο επιλεγμένων ειδικών λημμάτων. Ευχαριστούμε τους πανεπιστημιακούς καθηγητές Βλάσιο Φειδά, Βασίλειο Κιόρτση, Γεώργιο Μέργο, Βασίλειο Λαμπρινουδάκη, Γεώργιο Παπακωνσταντίνου. Χρήστο Κλαίρη, Ιωάννη Παρασκευόπουλο, Γεώργιο Κασιμάτη, Κωνσταντίνο Σβολόπουλο, Λημήτριο Δημητράκο, Βασίλειο Κλεισούρα. Κυριάκο Κατσιμάνη, καθώς και τους εκλεκτούς επιστήμονες Βίκα Γκιζελή, Αναστάσιο Σκιαδά, Γεράσιμο Ρηγάτο, Αστέριο Τσαντούλα, Μανόλη Αναγνωστόπουλο, Κωστή Δεμερτζή, Φρίξο Δήμου, Μαργαρίτα Μεταξά, Σουλτάνα Χατζηδήμου, Παναγιώτη Τσιβεριώτη και Δημήτρη Μπαμπι- νιώτη. Η βοήθειά τους υπήρξε πολύτιμη Οποιεσδήποτε παραλείψεις ή οποιαδήποτε πιθανά αστοχήματα στα ειδικά λήμματα βαρύνουν, όπως είναι αυτονόητο, αποκλειστικά τον γράφοντα. ο οποίος είχε και την τελική ευθύνη τής αποδοχής ή μη, καθώς και τής λεκτικής διατύπωσης ποικίλων υποδείξεων και παρατηρήσεων που έγιναν. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε επίσης τους συναδέλφους γλωσσολόγους Χριστόφορο Χαραλαμπάκη, Νικόλαο Κοντοσόπουλο, Μενέλαο Χριστοδούλου, Μαρία Ιακώβου και Νέλλη Παππά, καθώς και τους φίλους τού Λεξικού Αδάμ Αδάμ, Γεώργιο Κοκοσούλα και Νικόλαο Κληρόπουλο για τις ουσιώδεις παρατηρήσεις τους, που αξιοποιήθηκαν διαφοροτρόπως στο Λεξικό.
Οι έμπειροι φιλόλογοι Φίλιππος Δημάρατος, Ρίτσα Φράγκου-Κικίλια και Ευστράτιος Χωραφάς ανέλαβαν να μελετήσουν συγκεκριμένα τμήματα τού Λεξικού. Οι παρατηρήσεις και τα σχόλιά τους σε διάφορα ερμηνεύματα βοήθησαν σημαντικά. Νέο υλικό συγκέντρωσαν στις αλλεπάλληλες αποδελτιώσεις γραπτού και προφορικού λόγου τής σύγχρονης Ελληνικής οι γλωσσολόγοι Μαρίνα Βασιλείου, Αναστασία Βρακά, Βαρβάρα Καρζή, Ευτυχία Παπατζανάκη και Νέλλη Παππά. Ειδικές εργασίες στον έλεγχο λημμάτων τού Λεξικού και στη διόρθωση ανέλαβαν οι φιλόλογοι Ευαγγελία Λουτριανάκη, Λίντα Βολτ ή και Φλωρίτα Μπαμπινιώτη, οι οποίες βοήθησαν ουσιαστικά στη δεύτερη έκδοση τού Λεξικού. Την ευθύνη των τυπογραφικών διορθώσεων τής δεύτερης έκδοσης, που συνοδεύτηκαν από εύστοχες παρατηρήσεις και υποδείξεις, είχε ο γλωσσολόγος Παναγιώτης Σουλτάνης, επικουρούμενος από την Αριστέα Ακριτίδου. Ευχαριστίες θερμές και ειλικρινείς εκφράζονται προς όλους αυτούς τους επιστήμονες, οι οποίοι μας βοήθησαν σε ουσιώδεις βελτιώσεις τού Λεξικού. Τον συντονισμό των λεξικογραφικών εργασιών τής δεύτερης έκδοσης είχε ο γλωσσολόγος Γεώργιος Τράπαλης, εκλεκτός επιστήμονας, προικισμένος με λεπτή γλωσσική και λεξικογραφική αίσθηση. Ιδιαίτερα τον ευχαριστώ για την πολύτιμη συμβολή του. Τον
έλεγχο τής ετυμολογίας είχε ο γλωσσολόγος Θεόδωρος Μωυσιάδης, ο οποίος έχει ειδική επιστημονική ενασχόληση και επίδοση στον κλάδο αυτόν τής γλωσσικής επιστήμηςΤέλος, σημαντικά βοήθησε στη δεύτερη έκδοση και το υλικό που αντλήσαμε, όπου χρειάστηκε, από τον ηλεκτρονικό Εθνικό θησαυρό τής Ελληνικής Γλώσσας τού Ινστιτούτου Επεξεργασίας τού Λόγου (ΙΕΛ). Στον ακάματο ερευνητή τής ελληνικής γλώσσας καθηγητή τής πληροφορικής Γεώργιο Καραγιάννη, διευθυντή τού ΙΕΛ, εκφράζουμε και από τη θέση αυτή τις ευχαριστίες μας. Θα ήθελα για μια ακόμη φορά να ευχαριστήσω από καρδιάς το αναρίθμητο -πραγματικά αναρίθμητο- πλήθος των Ελλήνων αναγνωστών τού Λεξικού, οι οποίοι με διάφορους τρόπους (επιστολές, τηλεφωνήματα, αποστολή πληροφοριών, προφορικές ενημερώσεις κ.λπ.) επισήμαναν, με συγκινητικό ενδιαφέρον για το Λεξικό και τη γλώσσα μας, διάφορες πτυχές (σημασίας, χρήσης, ορθογραφίας, ετυμολογίας κ.λπ.) λημμάτων τού Λεξικού, πράγμα που μας οδηγήσε να επανεξετάσουμε τις πληροφορίες μας για ορισμένα από αυτά. Αυτή η άμεση, γνήσια και άδολη ανταπόκριση των αναγνωστών τού Λεξικού, οι οποίοι είχαν πάντοτε έναν καλό λόγο για το πόσο έχουν βοηθηθεί, σε πόσο μεγάλη έκταση το χρησιμοποιούν και πόσο στενά έχουν συνδεθεί με διάφορες πλευρές τού Λεξικού (άλλος με την ετυμολογία, άλλος με τις φράσεις, άλλος με ca σχόλια κ.λπ.), είναι η καλύτερη ανταμοιβή τού συγγραφέα και όσων βοήθησαν στυ να γίνει το Λεξικό μας καλύτερο.
Για μια ακόμη φορά θέλω να πω κάτι που αισθάνομαι ως εσωτερική οφειλή: αυτό το Λεξικό δεν θα είχε πάρει τη μορφή που έχει ούτε θα μπορούσε να έχει επιτευχθεί και η παρούσα δεύτερη έκδοσή του σε σχετικά σύντομο χρόνο (τρία χρόνια), αν δεν είχε σε όλα του τα στάδια την άμεση και αμέριστη στήριξη τού λαμπρού εκδότη και γνώστη τής τέχνης τής σύγχρονης τυπογραφίας, τού κ. Γεωργίου Τσιβεριώτη. Τον ευχαριστώ ειλικρινώς και από τη θέση αυτή.
Ιανουάριος 2002 Γ. Μπαμπινιώτης
Κατεβάστε το δωρεάν στον παρακάτω σύνδεσμο :
ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗΣ / Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας
