Φιλολογική Βιβλιοθήκη | filologikosxoleio.gr 
Related Articles
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ – Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ | ||
| Θεματικά Πεδία | Θεματικές Ενότητες | Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα |
| Οι μαθητές/-τριες να είναι σε θέση: | ||
|
Κειμενική ερμηνεία και δημιουργία | Θεματικός άξονας: Άμεσο κοινωνικό περιβάλλον | • Να διαχειρίζονται θέματα που αφορούν: – την ατομική τους ταυτότητα, όπως αυτή προσδιορίζεται με κοινωνικούς όρους – τον κοινωνικό τους περίγυρο και τη σχέση τους με αυτόν – τον κόσμο της καθημερινής τους εμπειρίας. |
| Κειμενική οργάνωση: • Βασικές συνιστώσες της επικοινωνίας • Γλωσσικοί και άλλοι σημειωτικοί τρόποι • Κειμενικά σχήματα • Επιχειρηματολογία | • Να αναγνωρίζουν τις συνιστώσες της κειμενικής επικοινωνίας. • Να εντοπίζουν τα κειμενικά σχήματα. • Να συσχετίζουν τα κειμενικά σχήματα με τα κειμενικά είδη. • Να διακρίνουν το επιχείρημα και τα κειμενικά σχήματα με τα οποία αναπτύσσεται. | |
| Λεξικογραμματική των κειμένων: • Έμφαση στην κανονικότητα των γλωσσικών φαινομένων | • Να συσχετίζουν τις λεξικογραμματικές επιλογές με τα κειμενικά σχήματα. • Να κατανοούν και να παράγουν δικά τους επικοινωνιακά αποτελεσματικά κείμενα. | |
| Η ελληνική γλώσσα και οι ποικιλίες της | • Συνοπτική επισκόπηση του γλωσσικού συστήματος • Ομιλία και γραφή • Γλωσσική ταυτότητα | • Να συνειδητοποιούν τις πολλαπλές σχέσεις των ποικιλιών της ελληνικής. • Να σχολιάζουν στοιχεία που σχετίζονται με τη γλωσσική ταυτότητα των ίδιων και των άλλων. • Να διαθέτουν κριτική στάση απέναντι στις πρακτικές δημιουργίας στερεοτύπων. |
|
Πραγμάτευση εκτεταμένων κειμένων |
• Επεξεργασία εκτεταμένου αφηγηματικού, μη μυθοπλαστικού κειμένου (κυρίως βιογραφία) | • Να ανακαλούν βασικές παραμέτρους της πλοκής εκτεταμένων αφηγηματικών κειμένων. • Να αναγνωρίζουν τις τοποθετήσεις, στάσεις και αξίες των προσώπων σε εκτεταμένα αφηγηματικά κείμενα, καθώς και την πορεία της πλοκής. • Να επισημαίνουν βασικές παραμέτρους της αφήγησης, καθώς και την οπτική γωνία του συγγραφέα/της συγγραφέως. • Να αναπτύσσουν προσδοκίες για τη δομή και το νόημα του κειμένου σε κάθε σημείο του. |
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ – Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ | ||
| Θεματικά Πεδία | Θεματικές Ενότητες | Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα |
| Οι μαθητές/-τριες να είναι σε θέση: | ||
|
Κειμενική ερμηνεία και δημιουργία | Θεματικός άξονας: Ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον | • Να διαχειρίζονται θέματα που αφορούν: – κοινωνικοπολιτικά ζητήματα σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο – τον πολιτισμό και τις αξίες του. |
| Κειμενική οργάνωση: • Βασικές συνιστώσες της επικοινωνίας • Γλωσσικοί και άλλοι σημειωτικοί τρόποι • Κειμενικά σχήματα • Επιχειρηματολογία | • Να αντιλαμβάνονται τη μοναδικότητα κάθε επικοινωνιακής πράξης και την ιδιαιτερότητα των συμμετεχόντων. • Να προσδιορίζουν τις πολυεπίπεδες σχέσεις μεταξύ κειμενικών σχημάτων και κειμενικών ειδών σε επίπεδο ακρόασης, ανάγνωσης και παραγωγής λόγου. • Να συνθέτουν πληροφορίες και απόψεις. • Να εμβαθύνουν στο επιχείρημα. | |
| Λεξικογραμματική των κειμένων: • Έμφαση στις παραλλαγές του κανονικού | • Να αντιλαμβάνονται τις λεπτές αποχρώσεις που λαμβάνουν ανά περίπτωση τα λεξικογραμματικά στοιχεία. • Να διαφοροποιούν λεξικογραμματικά στοιχεία ανάλογα με τον επικοινωνιακό στόχο. | |
|
Η ελληνική και οι ποικιλίες της | • Πρότυπη γλώσσα και ποικιλίες • Τοπικές ποικιλίες: διάλεκτοι • Γλωσσικές κοινότητες στην Ελλάδα και στον κόσμο | • Να διακρίνουν τις διαφορές μεταξύ της πρότυπης και άλλων ποικιλιών. • Να αξιολογούν τον ρόλο και τη σημασία ποικιλιών. • Να αναγνωρίζουν διαλέκτους σύμφωνα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. • Να αναγνωρίζουν ότι οι ποικιλίες αποτελούν ισότιμα γλωσσικά συστήματα που εξυπηρετούν συγκεκριμένες ανάγκες. |
|
Πραγμάτευση εκτεταμένων κειμένων |
• Επεξεργασία εκτεταμένου, μη αφηγηματικού κειμένου (στοχαστικό δοκίμιο) | • Να απαριθμούν βασικά στοιχεία της επιχειρηματολογίας του συγγραφέα/ της συγγραφέως. • Να εντοπίζουν την άποψη του συγγραφέα/της συγγραφέως. • Να συνδέουν τις απόψεις που εκφράζονται με τα περικείμενα στα οποία δημιουργήθηκαν. • Να κατανοούν τον ρόλο των γλωσσικών επιλογών του συγγραφέα/της συγγραφέως. |
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ – Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ | ||
| Θεματικά Πεδία | Θεματικές Ενότητες | Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα |
| Οι μαθητές/-τριες να είναι σε θέση: | ||
| Κειμενική ερμηνεία και δημιουργία | Θεματικός άξονας: Όψεις της πραγματικότητας του 21ου αιώνα | • Να επαναδιαπραγματεύονται ήδη γνωστούς (από τις προηγούμενες τάξεις) θεματικούς άξονες. • Να εμβαθύνουν σε αυτούς με αναγωγή και έμφαση στις σύνθετες διαστάσεις της σύγχρονης πραγματικότητας. |
| Κειμενική οργάνωση: • Βασικές συνιστώσες της επικοινωνίας • Γλωσσικοί και άλλοι σημειωτικοί τρόποι • Κειμενικά σχήματα • Επιχειρηματολογία | • Να αξιολογούν δηλώσεις, θέσεις, στάσεις, επιχειρήματα. • Να αξιολογούν τον τρόπο με τον οποίο τα κείμενα διαμορφώνουν και επηρεάζουν τις απόψεις και τις στάσεις των αποδεκτών τους. • Να αξιοποιούν τις πληροφορίες των κειμένων σε νέο επικοινωνιακό πλαίσιο. • Να εμβαθύνουν στο επιχείρημα και τη χρήση του κατά την παραγωγή λόγου. | |
Οι θεματικοί άξονες ως τρόπος προσέγγισης θεμάτων, τα οποία θα λειτουργήσουν ως αντικείμενα γραπτής και προφορικής πραγμάτευσης και ως έναυσμα κειμενικής επεξεργασίας, προκρίνονται για τις τρεις τάξεις του Λυ- κείου έναντι των προκαθορισμένων ανά τάξη Θεματικών Ενοτήτων, καθώς διασφαλίζουν ένα ευέλικτο πλαίσιο, που επιτρέπει στους/στις εκπαιδευτικούς να επιλέξουν και να αξιοποιήσουν κείμενα και θέματα που να ανταπο- κρίνονται στις επικοινωνιακές ανάγκες και τα ενδιαφέρο- ντα των μαθητών/-τριών. Διαγράφοντας μια σπειροειδή τροχιά από τη μια τάξη στην άλλη, συμβάλλουν στην προαγωγή της γλωσσικής και κειμενικής επίγνωσης των μαθητών/-τριών και στη διαμόρφωση μιας σφαιρικής αντίληψης για τη γλώσσα και τον κόσμο.
Τα κριτήρια για τη διάκριση των τριών θεματικών αξόνων είναι δύο, το επίπεδο εστίασης και ο χρόνος. Ως προς το επίπεδο εστίασης, το πεδίο ενδιαφέροντος διευ- ρύνεται ανά τάξη, καθώς τα υπό πραγμάτευση θέματα αφορούν αρχικά το άμεσο και στη συνέχεια το ευρύτε- ρο κοινωνικό περιβάλλον με τις πολλαπλές και ποικίλες όψεις του. Ως προς τον χρόνο, η διαχρονική οπτική στην Α’ και Β’ Λυκείου, παράλληλα με τη συγχρονική, σημαίνει την αξιοποίηση κειμένων κάθε εποχής που δεν αφορ- μώνται απαραίτητα από την πρόσφατη επικαιρότητα (όπως διαχρονικοί προβληματισμοί ή φαινόμενα σε βάθος χρόνου). Η περισσότερο συγχρονική οπτική στη Γ’ Λυκείου συνδέεται με την εστίαση στην επικαιρότη- τα και τις πολλαπλές πτυχές και διαστάσεις της: αφορά κυρίως τους προβληματισμούς του 21ου αιώνα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποκλείονται κείμενα και θέματα του προηγούμενου αιώνα.
Με την ίδια λογική προκρίνονται και τα κείμενα που θα χρησιμοποιηθούν στη διδασκαλία και την αξιολόγηση σε κάθε τάξη:
- Στην Α’ Λυκείου προκρίνονται κείμενα με οικείες για τους/τις μαθητές/-τριες θεματικές (γνωστές ήδη από το Γυμνάσιο), με στόχο την εμπέδωση των κειμενικών σχη- μάτων και των λεξικογραμματικών στοιχείων, τα οποία οι μαθητές/-τριες μελετούν ως προς τις αναμενόμενες συσχετίσεις τους με επικοινωνιακούς στόχους και κει- μενικά είδη.
- Στη Β’ Λυκείου προτιμώνται κείμενα με άνοιγμα σε θε- ματικές που ξεφεύγουν από την καθημερινότητα και τα προσωπικά βιώματα των μαθητών/-τριών, και με εμβά- θυνση στη μελέτη της ιδιαίτερης χρήσης και λειτουργίας κειμενικών σχημάτων ή λεξικογραμματικών στοιχείων σε συγκεκριμένα περικείμενα.
- Στη Γ’ Λυκείου επιλέγονται κείμενα πιο απαιτητικά ως προς το περιεχόμενο, την κειμενική οργάνωση και τη λεξικογραμματική, με στόχο αφενός την αναγωγή στις σύνθετες διαστάσεις των υπό μελέτη θεμάτων και αφετέρου την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των κειμενικών σχημάτων και των λεξικογραμματικών στοιχείων.
Το παρόν Πρόγραμμα Σπουδών – πλην της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ’ τάξης Γενικού Λυκείου – θα εφαρμοσθεί πιλοτικά – σε συνδυασμό με τα ισχύοντα Προγράμματα Σπουδών για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας – σε όλα τα Πρότυπα και Πειραματικά Γενικά Λύκεια της χώρας κατά το σχολικό έτος 2022-2023.
Η περαιτέρω εφαρμογή του θα ορισθεί με νέα υπουργική απόφαση. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
